Najczęstszymi trudnościami w starości są zarazem te, które najtrudniej zaakceptować…

Podejście do problemów związanych z wiekiem powinno być holistyczne, mianowicie oparte na założeniu, że organizm człowieka to system naczyń połączonych. Zachwianie balansu w jednej ze sfer – ciała, umysłu lub psychiki, skutkuje zmianami w pozostałych. W procesie starzenia się bardzo silnie zaznacza się jeszcze jeden czynnik – społeczny, czyli kwestia tego, w jakim otoczeniu żyje dana osoba oraz jak zmieniła się jej pozycja zawodowa, rodzinna itd. Wszystko to ma bezpośredni wpływ na psychikę osoby starszej, oraz podejście do własnego bytu na tym ostatnim etapie ludzkiego życia. Jednym z najważniejszych czynników skutecznej pomocy psychologicznej osobom starszym jest atmosfera i wspierająca relacja. Sprawdza się życzliwe podejście, ukierunkowane na słuchanie i zapewnienie możliwości odreagowania skumulowanych przeżyć i lęków, jak również pozytywne nastawienie i po prostu uśmiech. 

Najważniejsza staję się pomoc w zakresie;

  • psychologii egzystencjalnej, czyli wspólne poszukiwania dalszego sensu życia i pozytywnych aspektów przeżytych lat lub łagodzenie negatywnych skutków podsumowań. Chodzi tutaj o urealnienie spojrzenia na życie, tym bardziej, że w starości na jego końcową ocenę często ma wpływ obniżony nastrój lub depresja;
  • terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach, czyli odkrywanie praktycznych sposobów uporania się z kłopotami, które występują tu i teraz np. bezsenność, poczucie osamotnienia, stan zdrowia, niezgoda na starość itp.;
  • poznawczo-behawioralnym, czyli odsłanianie schematów myślenia, wpływających (negatywnie lub pozytywnie) na samopoczucie oraz modyfikowanie zachowania, co ułatwia radzenie sobie ze stresem, niechcianymi emocjami i otaczającą rzeczywistością;
  • biograficznym – wykorzystanie elementów biografii pomaga „lepiej zrozumieć siebie, odbudować własną tożsamość; 

Okres późnej dorosłości to okres podsumowań, bilansów, które jak powszechnie wiadomo zazwyczaj wychodzą niezadowalająco. Seniorzy mają świadomość zbliżającego się kresu życia i na tym etapie również warto zadbać o pozytywne nastawienie psychologiczne, dla tego wsparcie powinno skupiać się głównie na troskach, które najczęściej dokuczają osobom starszym, mianowicie:

  • Pogorszenie stanu zdrowia i kondycji fizycznej.
  • Perspektywa śmierci i utraty samodzielności.
  • Odchodzenie najbliższych i żałoba.
  • Syndrom pustego gniazda.
  • Samotność.
  • Przejście na emeryturę.
  • Problemy z pamięcią i depresja.
  • Nieodwracalność wyborów życiowych.

Seniorzy potrzebują wsparcia. Czasami odpowiednich warunków do podjęcia aktywności, a czasami tylko zachęty lub wskazania im właściwego kierunku. To z kolei jest zadanie dla społeczeństwa, tego najbliższego, jak i zajmującego się profesjonalnie zdrowiem i życiem osób starszych. W pierwszej kolejności powinno ono porzucić krzywdzące dla tej grupy stereotypy i na nowo wsłuchać się w potrzeby, pragnienia i oczekiwania seniorów.

Tylko współpraca na wszystkich płaszczyznach całego społeczeństwa, które nie stygmatyzuje osób starszych ze względu na wygląd ciała i nie zapomina o mądrości, doświadczeniu i umiejętnościach seniorów, gwarantuje im należne miejsce w przestrzeni społecznej i traktowanie ich nie tylko jako biorców, ale też dawców życia społecznego.